Een verzorgende die in plaats van zorg bieden, ouderen juist in gevaar bracht. In vier gevallen zelfs met de dood tot gevolg, zoals in het Jasmijnhuis en de Riederborgh in Ridderkerk. Het lijkt een filmscenario, maar helaas is het de schokkende werkelijkheid.
Tegen de 23-jarige man die volgens het OM verantwoordelijk is voor de dood van vier ouderen en daarnaast heeft geprobeerd nog zeven ouderen om het leven te brengen eiste het Openbaar Ministerie vandaag een gevangenisstraf van 20 jaar, TBS met dwangverpleging en een beroepsverbod van 25 jaar om nog in de zorg of met kwetsbaren te werken.
Aangifte
De verdachte werkte in verschillende verzorgingshuizen in Rotterdam, Ridderkerk en Puttershoek. Het onderzoek kwam op gang in november 2017, nadat er in het verzorgingshuis in Puttershoek een vrouw onwel was geworden. Zij had insuline gekregen, terwijl daar geen medische noodzaak voor was. De instelling waar de vrouw woonde deed aangifte, ook van het vermoeden dat er al eerder een vrouw was overleden als gevolg van de onjuiste toediening van insuline.
Ook werd verdachte in verband gebracht met een incident van een vrouw die in een instelling in Rotterdam onwel was geworden, maar het ternauwernood heeft overleefd.
Nadat de Rotterdammer was aangehouden werden nog eens twaalf meldingen gedaan, door andere zorginstellingen waar de verdachte werkzaam is geweest. In totaal betrof het vijftien incidenten binnen vier verschillende zorginstellingen, waar nader strafrechtelijk onderzoek naar is gedaan. Van de vijftien meldingen staan er nu uiteindelijk elf insulinezaken op de tenlastelegging.
Onderzoek
De elf zaken speelden zich kort na elkaar af, in de periode van juni 2016 t/m november 2017. In alle gevallen is er volgens het OM sprake geweest van het feit dat verdachte kwetsbare slachtoffers insuline heeft toegediend zonder medische noodzaak. In twee van de zaken beschikt het OM over beelden waarop te zien is dat verdachte het slachtoffer iets toedient. Op de beelden is ook een oranjekleurige pen te zien bij de verdachte, die artsen hebben herkend als insulinepen. Het Openbaar Ministerie gaat er dus vanuit dat de beelden laten zien dat verdachte insuline toedient aan de slachtoffers.
Maar er is meer: zo had de verdachte steeds dienst als verzorgende op de afdeling als de slachtoffers onwel werden, was het in veel gevallen de verdachte die het onwel worden ontdekte en waren alle slachtoffers op hoge leeftijd, dementerend en afhankelijk van de hulp van anderen. Door de dementie waren zij niet in staat om aan te geven dat ze een injectie hadden gekregen.
Aanmerkelijke kans
Volgens de officier van justitie heeft de verdachte de kans aanvaard dat de slachtoffers zouden komen te overlijden. Elke medewerker van een verpleeghuis weet dat hypoglykemieën[1] potentieel dodelijk zijn. Dat verdachte dit ook wist blijkt onder andere uit bij hem thuis aangetroffen aantekeningen over hypoglykemie die de dood tot gevolg kan hebben.
Daarnaast heeft de verdachte het schoolvak over diabetes en insuline gevolgd en gehaald. Hij wist dus dat lage bloedsuikers –na coma- ook de dood konden veroorzaken. Ondanks het feit dat hij dit wist, heeft verdachte bij het eerste slachtoffer insuline toegediend. Toen zij onwel werd bleek dit echter geen rem voor verdachte, hij ging gewoon verder met zijn praktijken en maakte vervolgens meerdere slachtoffers, zelfs met dodelijke afloop.
Motief
De verdachte heeft tijdens eerste verhoren drie gevallen bekend. Tegen de politie verklaarde hij dat hij de insuline bij de slachtoffers inspoot zodat hij daarna adequaat kon handelen en daardoor complimenten en een goede beoordeling zou krijgen. Uit de rapportages van deskundigen die hem later hebben onderzocht blijkt dat verdachte handelde uit een diepgewortelde wens om arts te zijn. De officier van justitie daarover op zitting: “Hij had geen oog voor de mensen waar hij voor zorgde of wat de gevolgen van zijn daden voor hen waren. Hij had geen compassie en achteraf ook geen verdriet, alleen maar schaamte.”
Speeltuin
Volgens de officier van justitie dacht de verdachte alleen maar aan zichzelf. Hij wilde zich dokter voelen en complimentjes krijgen en voor die wens moest alles wijken. “De verdachte zag zijn werk in de zorg als een speeltuin, waarin hij zijn fantasieën om dokter te worden kon uitleven. Hij bracht daarbij hulpeloze, kwetsbare mensen, die volledig afhankelijk waren van zijn zorg, ernstig in gevaar,” aldus de officier vandaag tijdens het requisitoir.
Strafeis
Met zijn handelen heeft verdachte niet alleen de verschillende betrokken families diep geraakt, ook de impact op de samenleving is groot. Goede en veilige zorg is in ieders belang. Moorden gepleegd door een zorgverlener, iemand die juist de helpende hand zou moeten bieden aan zorgbehoevenden, zijn daarom onbegrijpelijk. De officier: “Hij heeft kwetsbare, hulpeloze mensen, die op zijn steun en zorg rekenden, het meest waardevolle bezit ontnomen, namelijk hun leven. Daarnaast heeft verdachte vele anderen ernstig in gevaar gebracht en willens en wetens verhuld en gelogen over wat daarin zijn rol was. Niet alleen richting de slachtoffers en hun familie maar ook richting collega’s die ongewis waren over wat er nu precies aan de hand was met de patiënten die ook aan hun zorg en aandacht waren toevertrouwd. Dat dient hem zwaar te worden aangerekend.”
Ook hekelt het OM de houding van verdachte op zitting: “Het feit dat verdachte zich beroept op zijn zwijgrecht en de nabestaanden nu, twee jaar na dato, nog steeds geen antwoord wil geven op hun vragen is schrijnend. Zij zullen nooit weten waarom juist hun geliefde familielid dit moest overkomen.”
Gezien de ernst van de gepleegde feiten, de hoge kans op recidive en de gebrekkige persoonlijke ontwikkeling van verdachte eiste de officier van justitie vandaag naast een hoge gevangenisstraf ook TBS met dwangverpleging. Daarnaast verzocht de officier de rechtbank om de verdachte als bijkomende straf ook een beroepsverbod op te leggen. De officier: “Verdachte heeft zijn positie als verzorgende misbruikt om zeer ernstige strafbare feiten te plegen. Daarbij was sprake van kwetsbare slachtoffers. Verdachte zou niet meer werkzaam mogen zijn in de zorg of een beroep mogen aanvaarden waarbij hij werkt met kwetsbare personen.”
De rechtbank doet naar verwachting 19 december uitspraak.
[1] Bij hypoglykemie, oftewel een “hypo” is er sprake van te weinig glucose in het bloed. Symptomen zijn: . zweten, misselijkheid, duizeligheid, hartkloppingen. Bij heel lage bloedsuikerwaarden kunnen de gevolgen ernstig zijn: bewusteloosheid, coma en zelfs de dood.