Ondanks de coronacrisis staat jongerenproblematiek nog steeds hoog op de kaart. Zo zouden er nog steeds veel aanmeldingen zijn, wisselend van zaken als autisme tot uit huis plaatsingen. Psycholoog en expert Judritza ter Linde-Jasinta vertelt hier meer over en geeft advies over jongerenkwesties.
Ter Linde-Jasinta biedt met haar bedrijf ambulante begeleiding en behandeling aan jongeren, kinderen en gezinnen. Ze beschrijft hoe de rol van wijkteams is gegroeid met betrekking tot jongerenproblematiek. “Sinds 2015 is de zorg van kinderen naar de gemeente gegaan. Na achttien jaar kun je met de geestelijke gezondheid niet meer bij de verzekering aankloppen dus ouders moeten hun kinderen aanmelden bij wijkteams en daar vraag je hulp aan.”
Van daaruit bekijken wijkteams of zij iemand kunnen behandelen of dat het zo complex is dat ze mensen moeten doorverwijzen. “Ouders kunnen zich dan met een wijkteam weer aanmelden bij een specialist.” Ze beaamt dat ouderschap ook niet makkelijk is. “Juist daarom is het fijn als professionals mee kunnen kijken. Er is ook geen handboek voor, maar het is dankbaar werk. Zeker als je depressieve jongeren ziet die nu gewoon weer naar buiten durven en durven te bellen, waar ze eerst te angstig voor waren.”
Opvoedproblematiek
Bij de vraag wat wijkteams wel of niet mogen doen, antwoordt ze dat het verschilt. “Wijkteams willen vooral kortdurend en niet te intensief. Als het gaat om dingen die langer duren of je in de gaten moet houden, bijvoorbeeld iets chronisch, dan krijg je een indicatie om door te verwijzen.” Als concrete voorbeelden noemt ze autisme, ADHD, gedragsproblemen en opvoedproblematiek. “Ik zie ook steeds meer aanmeldingen waar voogden bij betrokken zijn. Bijvoorbeeld uit huis plaatsingen of onder toezicht stellingen.”
Vastgeplakt aan de telefoon
Diverse vragen kwamen binnen bij RTV Ridderkerk van ouders over hun kinderen. De psychologe beantwoordde deze stuk voor stuk. Zo was de eerste vraag wat te doen met een puber die vastgeplakt zit aan zijn telefoon. “Dat is echt iets van de generatie van nu. Teveel is niet goed. Probeer als ouder afspraken met je puber te maken dat één of twee uur op een dag voldoende is.”
Ze legt uit dat het invloed heeft op de ogen, hersenen en prikkelverwerking. “Je geeft je kind ook niet elke dag junkfood. Daarbij komt dat je jongeren op steeds jongere leeftijd burn-outs krijgen en ik denk dat zaken als gamen, social media en de telefoon daaraan bijdragen. Dat geeft teveel prikkels.” Ze voegt toe dat de hoeveelheid informatie die daarmee binnenkomt in de hersenen van een puber teveel is om op te nemen. “Het zou ook helpen als je als ouder de gevaren uitlegt aan je kind.”
Laat naar bed
De volgende vraag betreft een kind dat laat naar bed gaat en laat opstaat. Hoe doorbreek je dat patroon? “Ik geloof dat wij kunnen overleggen met kinderen. Ga met hem/haar zitten, leg de gevaren uit en de voordelen van minder op een scherm zitten of op tijd naar bed gaan. Zet die afspraken ook op papier.” Ze hoopt dat er zo een positief opvoedklimaat ontstaat waarbij je communiceert en dingen wijzigt die je belangrijk vindt. “Nu laten we jongeren veel meebeslissen, maar we zijn wel ouders en mogen kinderen beschermen en bepaalde grenzen stellen.”
Ze vertelt dat kinderen die grenzen ook nodig hebben. “Als het fout gaat, zie je ook dat het leidt tot gameverslavingen of het omdraaien van het dag- en nachtritme. En met corona ligt dat nog meer op de loer, omdat kinderen meer op hun scherm zitten.” Zelf heeft ze ook een zoon van elf die gamet. “Hij weet dat hij een uurtje per dag op de telefoon mag zitten en een uur in het weekend mag gamen. En doordeweeks kijken we wel hoe dingen verlopen met huiswerk.”
Foute vrienden
Bij de casus van foute vrienden, antwoordt Ter Linde-Jusintha: “Het hoort erbij dat kinderen zich distantiëren van ouders in de puberteit en zich gaan identificeren met leeftijdgenoten. Daar heb je minder controle op. Ook in zo’n geval moet je met je kind blijven praten en de gevaren uitleggen.” Volgens haar werken dingen verbieden averechts. “Wat niet mag voor een kind is juist interessant. Benoem dingen, maar leg geen zwaar verbod op, want je kunt je kind niet continu in de gaten houden. Leg morele waarden uit, neem een stelling en blijf dingen herhalen. Dan valt vanzelf het kwartje wel.” Een extra advies is dat je je kind ook niet voor alles kunt behoeden. “Duidelijkheid en grenzen zijn eigenlijk de kern in de opvoeding.”
Onrustige kinderen
Bij onrustige kinderen thuis geeft de psychologe de tip om af en toe te ontspannen, bewegen en sporten tussen het leren en werken door. “Als kinderen thuis zijn, verbruiken ze minder energie. Als ze tussendoor even andere dingen doen, kunnen ze zich daarna beter concentreren.” Ze zegt ook dat zowel werkgevers als leraren begrip moeten tonen voor de situatie van thuiswerkende ouders met kinderen.
Alcohol en drugs
De laatste vraag gaat over hoe je kinderen weghoudt van alcohol en drugs. “Je kunt dat vergelijken met gamen. Leg aan kinderen uit wat het doet met de hersenen, stel grenzen en geef informatie. Vermijdt taboes, want hoe meer dat er zijn, hoe nieuwsgieriger ze worden.” Ze beschrijft de tegenstelling van het verbieden van alcohol terwijl ouders het gewoon drinken. “Probeer ze in de gaten te houden en wees duidelijk. Je bent er niet altijd bij, maar dan moet je ook accepteren dat een kind ook een mening heeft en dingen wilt uitproberen. En als het fout gaat, dan leren ze er vanzelf van.”
Dit verhaal was te beluisteren bij het radioprogramma Prettig Weekend. Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws? Luister dan elke zaterdag naar Prettig Weekend van 10:00 tot 12:00 uur of luister naar de herhaling op de maandagavond van 19.00 tot 21.00 uur via RTV Ridderkerk. Terugluisteren is ook mogelijk via ‘Uitzending gemist’ in de app of op de site.